Er dreigt slecht nieuws aan de horizon, want viroloog Marion Koopmans waarschuwt dat een nieuwe pandemie dichterbij is dan we denken. Volgens Koopmans, de opvolger van Jaap van Dissel, kan het scenario zich al binnen enkele maanden voltrekken. Ze is onverbiddelijk in haar boodschap: “We moeten voorbereid zijn.”

 

Iedereen herinnert zich nog de ingrijpende coronapandemie die de wereld volledig op zijn kop zette. De gevolgen van die crisis zijn nog steeds voelbaar, zowel op persoonlijk als economisch vlak. Veel mensen worstelen met de gevolgen van long covid, en talloze bedrijven hebben moeite om de coronasteun terug te betalen.

Nu lijkt een nieuwe bedreiging aan de horizon te staan: de vogelgriep. Waar het virus normaal gesproken alleen vogels besmet, is er in de Verenigde Staten sprake van een uitbraak bij koeien. “Dit is echt ongekend,” benadrukt Koopmans.

De situatie is zorgwekkend, omdat er slechts één mutatie nodig is voordat het virus ook mensen kan besmetten. Als dat gebeurt, staan we volgens Koopmans voor een grote uitdaging. “Dan zijn we echt de pineut,” stelt ze onomwonden.

Een gebrek aan paraatheid

Koopmans heeft kritiek op hoe Nederland en de wereld omgaan met de voorbereiding op pandemieën. “Tijdens de coronacrisis zagen we hoe kwetsbaar onze systemen zijn,” legt ze uit. Veel essentiële ingrediënten voor PCR-testen kwamen destijds uit Wuhan, terwijl de bekende wattenstaafjes grotendeels uit Noord-Italië werden geïmporteerd. Toen beide gebieden werden afgesloten, stortte de aanvoerketen in elkaar.

“Het is duidelijk dat er lessen te leren zijn, maar ik maak me zorgen dat we die lessen niet snel genoeg in de praktijk brengen,” voegt Koopmans toe. Ze heeft ook kritiek op plannen van minister Fleur Agema om 300 miljoen euro te bezuinigen op pandemische paraatheid. “Dat is ontzettend onverstandig. We kunnen het ons niet veroorloven om nu onze aandacht te laten verslappen.”

De rol van vaccinaties

Een ander zorgwekkend punt is de dalende bereidheid onder Nederlanders om zich te laten vaccineren. Volgens Koopmans speelt de aanhoudende discussie rondom de coronacrisis hierin een belangrijke rol. “Ik begrijp dat mensen twijfelen en het vertrouwen in vaccins verliezen, maar dat is een gevaarlijke ontwikkeling.”

Vaccinaties blijven volgens Koopmans een cruciaal middel in de strijd tegen z!ektes. “Als steeds minder mensen zich laten vaccineren, verliezen we een van de belangrijkste pijlers in de bestrijding van epidemieën en pandemieën,” waarschuwt ze.

 

 

Wat kunnen we leren van de coronacrisis?

Koopmans benadrukt dat we lessen moeten trekken uit de coronacrisis om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie. Ze noemt enkele concrete verbeterpunten:

1. Diversificatie van aanvoerketens: Het is essentieel om niet afhankelijk te zijn van een klein aantal leveranciers of regio’s voor cruciale materialen.
2. Snelle opschaling van testen: Tijdens de coronacrisis werd duidelijk dat er vertragingen waren in de ontwikkeling en verspreiding van PCR-testen. Dit moet bij een volgende uitbraak beter.
3. Communicatie en vertrouwen: “De communicatie rondom vaccinaties moet verbeteren,” stelt Koopmans. “Mensen moeten begrijpen waarom prikken belangrijk zijn, zelfs als de dreiging lijkt mee te vallen.”

De dreiging van vogelgriep: wat nu?

De vogelgriep bij koeien is niet alleen een bedreiging vanwege de mogelijke mutatie naar mensen, maar ook vanwege de snelheid waarmee het virus zich verspreidt. “We zien hoe snel het kan gaan. Een lokale uitbraak kan zich in een mum van tijd over continenten verspreiden,” waarschuwt Koopmans.

Ze pleit voor een wereldwijde samenwerking om de situatie onder controle te houden. “Dit is geen probleem dat één land alleen kan oplossen. Het vereist een gezamenlijke inspanning van virologen, overheden en internationale organisaties zoals de WHO.”

Wat kunnen we doen?

Hoewel de dreiging van een nieuwe pandemie beangstigend klinkt, benadrukt Koopmans dat er ook hoop is. “We hebben in de afgelopen jaren veel geleerd. Nu is het zaak om die kennis te gebruiken.”

1. Vaccinatiecampagnes herstructureren: Overheden moeten duidelijk en consistent communiceren over het belang van vaccinaties.
2. Investeren in pandemische paraatheid: Ondanks de geplande bezuinigingen van de overheid is het volgens Koopmans essentieel om te blijven investeren in onderzoek, infrastructuur en noodplannen.
3. Bewustwording creëren: Mensen moeten begrijpen hoe belangrijk het is om waakzaam te blijven, zelfs als het gevaar nog abstract lijkt.

Hoe nu verder?

De waarschuwing van Koopmans komt op een moment dat veel mensen de coronacrisis nog proberen te verwerken. Toch benadrukt ze dat het belangrijk is om vooruit te kijken. “We kunnen ons geen herhaling van de fouten uit het verleden veroorloven.”

Ze roept de politiek, wetenschappers en het publiek op om samen te werken en de uitdagingen die voor ons liggen aan te pakken. “Het zal niet gemakkelijk zijn, maar met de juiste inspanningen kunnen we de volgende pandemie hopelijk beperken en beheersen.”

Praat mee

Bent u bereid om een vaccinatie te halen als dat nodig is? Hoe denkt u dat we ons het beste kunnen voorbereiden op een volgende pandemie? Laat uw mening achter in de reacties en deel uw ideeën.