Actueel
Let op met supplementen: waarom te veel vitamines juist schadelijk kunnen zijn
Het gebruik van vitamines en voedingssupplementen is populairder dan ooit. Van multivitaminen tot kruidenpreparaten: veel mensen grijpen naar een pilletje voor meer energie, een betere weerstand of simpelweg om ‘gezonder’ te leven. Toch waarschuwen experts steeds vaker voor de mogelijke risico’s van overmatig gebruik. Soms kunnen de gevolgen zelfs maanden aanhouden.
Vitamines en supplementen steeds populairder
Volgens recente gegevens gebruikt inmiddels meer dan de helft van de Nederlanders regelmatig voedingssupplementen. Denk aan extra vitamine C, D, ijzer of kruiden zoals Ashwagandha. De markt groeit snel, mede dankzij de invloed van sociale media en de brede beschikbaarheid van producten online en in drogisterijen.
Hoewel veel mensen denken dat supplementen altijd goed voor je zijn, wijzen deskundigen op het tegenovergestelde: te veel van bepaalde stoffen kan juist klachten veroorzaken, soms zelfs blijvende gezondheidsschade.
Meer meldingen van bijwerkingen
Bij het Nederlandse Bijwerkingencentrum Lareb kwamen vorig jaar 185 meldingen binnen van gezondheidsklachten na het gebruik van supplementen. Dat is een stijging van maar liefst 27 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Ook het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) ontving 707 meldingen, vooral over middelen zoals vitamines, slaapkruiden en mineralen. Daarnaast kwamen er nog ruim 1.500 meldingen binnen specifiek over (multi)vitaminen.
Volgens experts is dit slechts het topje van de ijsberg. Veel mensen herkennen de klachten niet direct als bijwerkingen van supplementen, of zoeken er geen medische hulp voor.
Vitamine B6: veel klachten door overdosering
Een van de meest voorkomende boosdoeners is vitamine B6. Dit stofje is essentieel voor het zenuwstelsel, maar een te hoge inname kan leiden tot vervelende klachten zoals tintelingen of een doof gevoel in handen en voeten.
Huisarts Karel Bos ziet dit soort klachten regelmatig terug in zijn praktijk. “Mensen komen bij me met vage klachten, zoals vermoeidheid of prikkelingen. Als ik dan bloedonderzoek doe, blijkt dat ze een veel te hoog vitamine B6-gehalte in hun bloed hebben,” legt hij uit. “Het kan maanden duren voordat die klachten weer verdwijnen.”
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid B6 is ongeveer 1,5 tot 2 milligram. Toch zijn er supplementen op de markt die doseringen van 50 tot 80 milligram bevatten. Het ministerie van Volksgezondheid overweegt inmiddels om het maximumgehalte wettelijk te verlagen.
Andere voorbeelden van overdosering
Niet alleen B6 kan schadelijk zijn. Zo zijn er ook gevallen bekend waarbij mensen te veel vitamine C binnenkregen. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot nierproblemen, zoals nierstenen. “Veel mensen denken: wat je niet nodig hebt, plas je gewoon uit,” vertelt huisarts Bos. “Maar dat klopt niet altijd. Grote hoeveelheden kunnen zich ophopen en schade veroorzaken.”
Ook ijzersupplementen kunnen bij overmatig gebruik klachten geven, evenals vitamine A en E in hoge doses.
Kruidenpreparaten: natuurlijk, maar niet zonder risico
Naast vitamines zijn ook kruidenpreparaten in opmars. Eén van de bekendere is Ashwagandha, een kruid dat volgens verkopers kan helpen bij stress en ontspanning. Toch zijn er vorig jaar meerdere meldingen binnengekomen van leverklachten na gebruik van dit supplement. “Het lijkt een onschuldig product, maar het kan ernstige effecten hebben,” waarschuwt Lareb-directeur Agnes Kant. “We willen mensen aanmoedigen om bij klachten altijd melding te maken, zodat we anderen kunnen informeren.”
Invloed van sociale media en marketing
Een belangrijk deel van de populariteit van supplementen is te danken aan sociale media. Op platforms zoals TikTok en Instagram prijzen influencers regelmatig producten aan. Ze beloven meer energie, een betere huid of betere nachtrust.
“Het probleem is dat veel volgers deze informatie als betrouwbaar zien, terwijl er geen medische onderbouwing is,” zegt Renger Witkamp, hoogleraar Voeding aan Wageningen University. “Er wordt van alles aangeraden, zonder dat mensen goed weten wat erin zit.”
Ook Lareb en het NVIC zijn kritisch over het gemak waarmee supplementen worden verkocht. “Het is een miljoenenmarkt. Maar mensen realiseren zich vaak niet dat deze producten geen medicijnen zijn en dus niet dezelfde controles ondergaan,” aldus Kant.
Gebrek aan toezicht
In tegenstelling tot medicijnen hoeven fabrikanten van supplementen niet altijd te melden wat er precies in hun producten zit. Daardoor is het bij klachten vaak lastig te achterhalen wat de oorzaak was.
“Een notificatieplicht voor fabrikanten zou al veel schelen,” zegt Witkamp. “Dan weten we bij klachten in ieder geval wát mensen precies hebben gebruikt.”
Ook waarschuwt hij voor stoffen die ongemerkt in kruidenpreparaten kunnen zitten, zoals zware metalen of resten van bestrijdingsmiddelen. Deze stoffen kunnen zich ophopen in het lichaam en pas na langere tijd klachten veroorzaken.
Kwetsbare groepen extra voorzichtig
Voor bepaalde groepen is het extra belangrijk om voorzichtig om te gaan met supplementen. Denk bijvoorbeeld aan mensen die een medische behandeling ondergaan, zoals bij kanker of een auto-immuunziekte. Extra vitamines kunnen in sommige gevallen juist een negatief effect hebben op behandelingen of herstel.
Ook kinderen en ouderen zijn gevoeliger voor bijwerkingen. Daarom is het belangrijk altijd eerst medisch advies in te winnen voordat je start met voedingssupplementen, zeker bij langdurig gebruik of hoge doseringen.
✅ Wat kun je zelf doen?
Wil je zeker weten dat je goed zit met je voeding en supplementengebruik? Hier zijn enkele praktische tips:
-
Laat je bloed controleren als je langdurig moe bent of andere vage klachten hebt.
-
Gebruik supplementen alleen als aanvulling, niet als vervanging van een gezonde voeding.
-
Kies voor producten met een keurmerk en wees kritisch op vage beloftes.
-
Raadpleeg een arts of diëtist bij twijfel, zeker als je medicijnen gebruikt.
-
Let op de dosering en gebruik nooit meer dan aanbevolen.
Conclusie
Hoewel vitamines en supplementen in veel gevallen nuttig kunnen zijn, kleven er ook risico’s aan. Vooral bij langdurig of overmatig gebruik kunnen er klachten ontstaan die niet altijd direct herkend worden. Daarom is het belangrijk om bewust en met mate om te gaan met voedingssupplementen, en altijd kritisch te blijven op informatie van internet of sociale media.
Wil je meer weten over veilig gebruik van supplementen? Overleg dan met je huisarts of een erkende voedingsdeskundige.
Wanneer een kind bewust met geld omgaat, is dat niet alleen leerzaam voor henzelf, maar vaak ook inspirerend voor hun omgeving. Zo ook in het geval van Isa (16), die besloot haar eigen scooter te financieren. Haar aanpak verraste niet alleen haar ouders, maar zette hen ook aan het denken over hun eigen financiële gewoonten. Het resultaat? Een gezinsgesprek over geld dat veel meer opleverde dan alleen spaartips.
Bewust sparen begint jong
Isa is 16 jaar en heeft een helder doel voor ogen: ze wil graag een eigen scooter. In plaats van dit aan haar ouders te vragen, besluit ze het anders aan te pakken. Ze maakt een concreet spaarplan, zoekt een bijbaan in een koffiezaak en gaat doelgericht aan de slag. Elke euro die ze verdient, brengt haar een stap dichter bij haar doel.
Haar ouders, Annelies (42) en Bart (46), zijn onder de indruk. Ze zijn trots op hun dochter, maar vinden het tegelijkertijd confronterend. “Ze denkt verder dan wij ooit deden op die leeftijd,” vertelt Annelies. “Ze maakt spreadsheets, verdeelt haar geld over spaarpotjes en houdt rekening met toekomstige kosten zoals verzekering en onderhoud.”
Een onverwachte spiegel
Het gedrag van Isa brengt iets in beweging bij haar ouders. Ze besluiten een sessie te boeken bij een budgetcoach, niet omdat ze financiële problemen hebben, maar omdat ze nieuwsgierig zijn naar hoe ze hun eigen geldzaken kunnen verbeteren. “Als onze dochter het zo goed organiseert, kunnen wij dat toch ook?” grapt Bart tijdens het gesprek.
Samen met de budgetcoach bekijken ze Isa’s plan. Ze heeft al 1100 euro gespaard en wil in vier maanden een scooter kopen van 2000 euro. Daarnaast houdt ze geld apart voor bijkomende kosten zoals verzekering, brandstof en onderhoud. Ook bouwt ze een kleine buffer op voor onvoorziene uitgaven.
Financieel inzicht groeit binnen het gezin
Wat Isa doet, is in feite vooruitdenken. Ze koppelt haar inkomen aan haar uitgaven en past haar bestedingspatroon hierop aan. Dat blijkt een waardevolle les, ook voor haar ouders. Want hoewel Annelies en Bart jarenlang werkten en financieel zelfstandig zijn, merkten ze dat ze zelden structureel plannen maakten voor hun uitgaven. “Geld was er, of het was er niet. We leefden vooral in het moment.”
De aanpak van hun dochter laat hen zien dat financiële bewustwording al jong kan beginnen en effect heeft op de langere termijn. Het gesprek met de budgetcoach helpt hen om overzicht te creëren en opnieuw naar hun uitgavenpatroon te kijken.
Van scooterplan naar gezinsplan
Tijdens het gesprek stellen ze samen doelen op. Niet alleen voor Isa, maar ook voor zichzelf. Zo willen ze voortaan maandelijks een vast bedrag opzijzetten voor onverwachte kosten. Daarnaast besluiten ze meer inzicht te krijgen in hun gezamenlijke uitgaven en spaardoelen, iets wat ze tot nu toe vooral op gevoel deden.
“Isa had het allemaal al uitgedacht,” vertelt Bart. “Ze wist precies wat ze wilde, hoeveel ze moest sparen en waar ze op moest letten. Toen wij onze uitgaven op een rij zetten, zagen we dat we veel vaker geld uitgaven aan dingen die niet echt nodig waren. Het werd tijd voor verandering.”
Kinderen als spiegel
Volgens de budgetcoach is het niet uitzonderlijk dat jongeren hun ouders inspireren. “Kinderen zijn vaak verrassend nuchter. Als ze eenmaal het belang van sparen of plannen begrijpen, gaan ze daar serieus mee om. Het is mooi om te zien dat ouders deze voorbeelden niet negeren, maar juist aangrijpen als kans om samen bewuster met geld om te gaan.”
Het verhaal van Isa laat zien hoe een jong persoon met een duidelijk doel – in dit geval een scooter – ook de mensen om haar heen kan motiveren om meer grip te krijgen op hun financiën. Financiële opvoeding hoeft dus niet altijd eenrichtingsverkeer te zijn: ouders kunnen net zo goed leren van hun kinderen.
Belang van financiële educatie
Inzicht in geldzaken is een belangrijke vaardigheid voor iedereen, ongeacht leeftijd. Dat begint al op jonge leeftijd, bijvoorbeeld met een spaarrekening of een bijbaan. Maar ook later in het leven blijven financiële keuzes invloedrijk. Daarom is het belangrijk dat gezinnen open met elkaar praten over geld – niet alleen wanneer er problemen zijn, maar juist ook in alledaagse situaties.
Isa’s aanpak toont aan dat jongeren met de juiste motivatie en ondersteuning prima in staat zijn om verstandige financiële beslissingen te nemen. Tegelijk laat het zien dat het creëren van overzicht en structuur in de huishoudportemonnee waardevol is voor elk gezinslid.
Eindresultaat: doel bereikt én nieuwe gewoonten
Isa’s verhaal eindigt positief. Ze heeft haar scooter inmiddels gekocht – niet de duurste, maar wel een model dat bij haar past. Haar spaargeld werd zorgvuldig besteed en haar buffer staat nog steeds op haar spaarrekening.
Voor haar ouders is dit het begin van een nieuw hoofdstuk. Ze zijn hun uitgaven bewuster gaan plannen en willen blijven werken aan financiële rust. Wat begon als een vraag over sparen, is uitgegroeid tot een gezamenlijk bewustwordingsproces.
Zoals Annelies het mooi samenvat: “We hebben veel geleerd – niet alleen over geld, maar ook over hoe we als gezin omgaan met doelen, keuzes en verantwoordelijkheid.”
-
Actueel6 maanden geledenHardnekkige gerucht blijkt tóch waar: ‘Dit heeft Marco Borsato allemaal met Maan gedaan!’
-
Actueel6 maanden geledenGeheime boodschap van André Hazes sr. gelekt: ‘Als mijn zoon straks geen Hazes mag heten…’
-
Actueel6 maanden geledenBroer Frans Bauer sloopt Mariska: ”Daarom blijft ze bij hem”
-
Actueel6 maanden geledenAndré Hazes deelt per ongeluk beelden van vrij partijtje met Monique Westenberg
-
Actueel6 maanden geledenAndré Hazes wordt nog keer vader: ‘Baby al onderweg’
-
Actueel6 maanden geleden? Schokkend nieuws: Zo lang heeft de ernstig zieke Martijn Krabbé nog te leven ??️
-
Actueel5 maanden geleden? Nieuwe onthullingen in de zaak Marco Borsato: dit geloof je niet!
-
Actueel4 weken geledenFreek Rikkerink doorbreekt de stilte: “Ik blijf vechten en genieten van elk moment”