Actueel
Geheim verzet in het Mauritshuis: hoe een museum uitgroeide tot schuilplaats tijdens de oorlog
Verzet en geheimen in het Mauritshuis: een museum tijdens oorlogstijd
In het hart van Den Haag onthult het Mauritshuis een bijzonder, maar vaak vergeten deel van zijn geschiedenis tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de tentoonstelling ‘Facing the Storm’ wordt duidelijk hoe het museum niet alleen een bewaarplaats voor kunst was, maar ook een schuilplaats voor onderduikers én een locatie waar verzetsactiviteiten plaatsvonden. Tegelijkertijd moest het museum, onder Duitse druk, ook propaganda-exposities organiseren. Die dubbele rol maakt het verhaal extra aangrijpend.
Verzet achter gesloten deuren
Tijdens de bezetting stond het Mauritshuis onder leiding van een directeur met Duitse wortels. Officieel werkte hij samen met de bezetter door tentoonstellingen te organiseren die het naziregime in een positief daglicht moesten zetten. Maar achter de schermen gebeurde iets heel anders: op de zolder van het museum zaten onderduikers verborgen. Het ging onder meer om jonge mannen die verplicht naar Duitsland moesten om daar te werken, maar zich daaraan wisten te onttrekken. Hun verblijf op zo’n centrale plek – vlak bij instellingen van de nazi’s – was levensgevaarlijk.
Een kind in het verzet
Eén van de indrukwekkendste verhalen is dat van Menno, destijds dertien jaar oud. Hij was de zoon van de museumbeheerder die in de kelder van het Mauritshuis woonde. Zijn vader typte daar stiekem verzetskranten over, die Menno vervolgens onder zijn kleding verstopte en per fiets verspreidde. Het gezin leefde midden in het museum, omringd door kunst en gevaar. De moedige rol van deze jonge jongen laat zien hoe verzet zich soms op de meest onverwachte plekken afspeelde.
Kunst beschermen tegen de nazi’s
Naast het bieden van onderdak en hulp aan het verzet, speelde het Mauritshuis ook een grote rol in het beschermen van waardevolle kunst. Toen de dreiging van confiscatie door de nazi’s toenam, werden beroemde schilderijen als ‘Meisje met de parel’ aanvankelijk ondergebracht in een speciale bomvrije ruimte onder het museum. Later werden ze verplaatst naar andere, geheime locaties in het land. Zo bleef een belangrijk deel van het Nederlandse erfgoed buiten bereik van de bezetter.
Clandestiene concerten als stille protest
Het museum bood ook een podium aan muzikanten die zich niet wilden aansluiten bij de zogeheten Kultuurkamer – een organisatie opgezet door de nazi’s om controle te houden over kunstenaars. Tussen 1942 en 1944 vonden er geheime concerten plaats in het museum. Deze muzikale bijeenkomsten waren een vorm van stil protest, waarin kunst en vrijheid elkaar vonden. Ze boden musici een kans om hun vak uit te oefenen zonder zich te onderwerpen aan het regime.
Morele dilemma’s en dubbele rollen
De tentoonstelling laat goed zien hoe moeilijk de keuzes waren voor mensen die destijds bij het museum werkten. Aan de ene kant moesten ze hun werk blijven doen onder het wakend oog van de bezetter. Aan de andere kant wilden ze hun land en hun medemens helpen. De grens tussen medewerking en verzet was flinterdun. Het verhaal van het Mauritshuis laat zien dat helden niet altijd luid roepen – soms schuilt moed juist in stilte en slimme strategie.
Levenslessen uit het verleden
Met deze tentoonstelling wil het museum niet alleen terugblikken, maar ook het gesprek aangaan over ethiek, verantwoordelijkheid en menselijkheid in moeilijke tijden. Bezoekers worden uitgenodigd na te denken over de keuzes die mensen maakten, vaak onder grote druk en met gevaar voor eigen leven. De geschiedenis van het Mauritshuis herinnert ons eraan dat een museum veel meer is dan een plek vol schilderijen. Het is ook een ruimte waar verhalen worden verteld – verhalen van moed, verlies, hoop en veerkracht.
Samenvatting
In Minneapolis onderzoeken autoriteiten online video’s en geschreven materiaal die mogelijk zijn gemaakt door de persoon die wordt verdacht van het schietincident bij Annunciation Catholic Church. Volgens de politie kwamen daarbij twee kinderen om het leven en raakten meerdere mensen gewond. De verdachte overleed later. Het onderzoek richt zich nu onder meer op de herkomst en echtheid van online geplaatste video’s, en op een document dat de motieven zou kunnen toelichten.
Wat er volgens de politie is gebeurd
Tijdens een ochtendviering in de Annunciation Catholic Church in Minneapolis werd op woensdag 27 augustus 2025 (lokale tijd) geschoten. De politiechef identificeerde de verdachte als Robin Westman (23). De verdachte zou zichzelf later van het leven hebben beroofd. Getuigen en hulpdiensten bevestigen dat er sprake was van een grootschalige respons in de omgeving van de kerk.
Onderzoek naar online video’s en teksten
Kort vóór of rond het moment van het incident verschenen online video’s op een kanaal met de naam “Robin W”. In deze video’s zijn onder meer een handgeschreven notitieboek en voorwerpen te zien. Ook wordt gesproken over eerdere gewelddadige incidenten die wereldwijd veel aandacht kregen. De video’s zijn inmiddels verwijderd. Rechercheurs onderzoeken of het materiaal authentiek is en of het inderdaad door de verdachte is geplaatst. Doel is om te achterhalen of hieruit informatie over de voorbereiding, de timing of mogelijke beweegredenen kan worden afgeleid.
Een document dat mogelijk tot de motieven leidt
De politie gaf aan dat er een schriftelijke verklaring is die bewust was ingepland om online te verschijnen. In de tekst komt naar voren dat de schrijver worstelde met zichzelf en naar eigen zeggen geen duidelijke externe boodschap wilde uitdragen. De onderzoekslijn richt zich op de vraag in hoeverre de inhoud aansluit bij het gedrag van de verdachte in de aanloop naar het incident.
Context rond de verdachte
Uit openbare gegevens en getuigenissen valt op te maken dat de verdachte in het verleden banden had met de schoolgemeenschap van Annunciation. Een jeugdfoto uit een jaarboek toont dat Robin Westman het lager onderwijs bij de school afrondde. Daarnaast zou de moeder van de verdachte een periode bij de instelling hebben gewerkt. Buren noemden het gezin vriendelijk en betrokken bij de buurt. In lokale registers zijn geen strafrechtelijke veroordelingen van de verdachte gevonden; wel zijn er verkeersboetes uit 2021 bekend.
Naamwijziging vastgelegd door de rechter
In 2019 diende de moeder van de verdachte een verzoek in om de naam van haar kind officieel te wijzigen. Dat verzoek is begin 2020 toegewezen. In het vonnis is vastgelegd dat de gekozen naam beter past bij hoe de betrokkene zichzelf identificeerde. Dit feit wordt door de autoriteiten niet genoemd als aanleiding voor het incident; het is onderdeel van de persoonlijke achtergrond zoals die in openbare documenten voorkomt.
Analyse door deskundigen
Een onderzoeker van een instituut dat online extremisme en schadelijke subculturen monitort, zegt overeenkomsten te zien tussen de toon en stijl van de online teksten en eerdere gevallen waarin daders voor of na een geweldsincident materiaal publiceerden. Daarbij gaat het om elementen als het idealiseren van eerdere gebeurtenissen, het gebruik van provocerende symboliek en het doelbewust zaaien van verwarring. Belangrijk: dit is een voorlopige duiding; definitieve conclusies zijn aan de politie en het openbaar ministerie.
Reacties uit de gemeenschap
In de wijk rond de kerk heerst verslagenheid. Buren vertellen dat de directe familie van de verdachte zichtbaar overstuur was toen onderzoekers hun woning doorzochten. Tegelijkertijd spreken buurtbewoners hun steun uit voor elkaar en voor de getroffen families. Lokale leiders roepen op tot rust, respect en samenwerking met de autoriteiten.
Wat de politie nu doet
De politie en andere instanties werken samen om het verloop van de gebeurtenissen in kaart te brengen. Dat omvat:
-
Verifiëren van online geplaatste video’s en teksten.
-
Onderzoeken van fysieke materialen en digitale sporen.
-
Gesprekken met familieleden, buren en andere getuigen.
-
Het reconstrueren van de tijdlijn, van voorbereiding tot uitvoering.
De autoriteiten benadrukken dat het onderzoek complex is en dat zorgvuldigheid vooropstaat. Updates volgen zodra er geverifieerde informatie beschikbaar is.
-
Actueel8 maanden geledenHardnekkige gerucht blijkt tóch waar: ‘Dit heeft Marco Borsato allemaal met Maan gedaan!’
-
Actueel8 maanden geledenAndré Hazes deelt per ongeluk beelden van vrij partijtje met Monique Westenberg
-
Actueel8 maanden geledenGeheime boodschap van André Hazes sr. gelekt: ‘Als mijn zoon straks geen Hazes mag heten…’
-
Actueel8 maanden geledenBroer Frans Bauer sloopt Mariska: ”Daarom blijft ze bij hem”
-
Actueel8 maanden geledenAndré Hazes wordt nog keer vader: ‘Baby al onderweg’
-
Actueel4 weken geledenZoon van Guusje Nederhorst (22) treedt uit de schaduw van zijn beroemde moeder
-
Actueel8 maanden geleden? Schokkend nieuws: Zo lang heeft de ernstig zieke Martijn Krabbé nog te leven ??️
-
Actueel7 maanden geleden? Nieuwe onthullingen in de zaak Marco Borsato: dit geloof je niet!