Actueel
Denemarken en Groenland bieden excuses aan voor beleid uit de vorige eeuw

Denemarken en Groenland hebben officiële excuses aangeboden voor een breed toegepast gezondheidsbeleid in de vorige eeuw, waarbij bij duizenden meisjes en vrouwen uit Groenland anticonceptiemiddelen werden geplaatst zonder volledige informatie en keuzevrijheid. Met deze stap erkennen beide regeringen het leed dat hierdoor is ontstaan en nemen zij publiekelijk verantwoordelijkheid voor dit verleden.
Kern van het nieuws: erkenning en verantwoordelijkheid
De excuses zijn namens Denemarken uitgesproken door premier Mette Frederiksen. In dezelfde verklaring betuigde de Groenlandse premier Jens-Frederik Nielsen eveneens spijt, omdat de gevallen niet alleen plaatsvonden in de periode dat Denemarken de gezondheidszorg op Groenland beheerde, maar ook daarna. De leiders noemen de erkenning “te laat, maar noodzakelijk” en benadrukken dat hun woorden bedoeld zijn om recht te doen aan de ervaringen van betrokkenen en hun families.
Wat er in de praktijk gebeurde
In de jaren zestig en zeventig — en volgens onderzoek zelfs tot begin jaren negentig — werden in Groenland grootschalig anticonceptiemiddelen geplaatst bij jonge en volwassen vrouwen van Inuit-afkomst. Velen kregen niet duidelijk uitgelegd wat de ingreep inhield of waarom deze werd geadviseerd. De maatregel moest de bevolkingsgroei afremmen en werd uitgevoerd in een periode waarin Denemarken nog de verantwoordelijkheid droeg voor de gezondheidszorg. De toepassing bleek echter breder en duurde op sommige plekken voort tot 1992.
Waarom de excuses juist nu komen
Het onderwerp kreeg hernieuwde aandacht toen de feiten in 2020 naar buiten kwamen. Sindsdien klonk er een steeds luider verzoek om erkenning en een officiële verontschuldiging. De publieke druk nam toe door persoonlijke verhalen en journalistieke berichtgeving, waarop beide regeringen een gezamenlijke verklaring voorbereidden. De excuses onderstrepen dat de betrokken landen de morele plicht voelen om het verleden niet te negeren, maar te adresseren.
Reacties vanuit Groenland
Volgens premier Nielsen hebben de gebeurtenissen tot verdriet en boosheid geleid binnen de Groenlandse gemeenschap. Hij noemt de excuses “niet genoeg, en te laat”, maar wel een belangrijke stap naar herstel. De boodschap: erkenning vormt de basis voor verdere stappen, zoals nazorg, onderzoek en heldere afspraken over hoe vergelijkbare situaties in de toekomst worden voorkomen.
Juridische stappen door betrokkenen
Een groep van 143 vrouwen startte vorig jaar een rechtszaak tegen de Deense staat. Zij stellen dat hun fundamentele rechten zijn geschonden omdat ze onvoldoende zijn geïnformeerd en geen reële keuzevrijheid hadden. De zaak laat zien dat erkenning vanuit de overheid belangrijk is, maar dat betrokkenen daarnaast ook juridische duidelijkheid en waar mogelijk compensatie verwachten.
Lopend onderzoek: feiten op een rij
Denemarken en Groenland voeren gezamenlijk een onafhankelijk onderzoek uit naar de periode 1960–1991. Het doel is vast te stellen wat er precies is gebeurd, wie verantwoordelijk was voor beleid en uitvoering, en welke procedures toen golden. De resultaten worden in september verwacht. Die timing is relevant, omdat de uitkomsten richting kunnen geven aan eventuele vervolgstappen, waaronder aanbevelingen voor beleid, nazorg en mogelijke tegemoetkomingen.
De historische context kort uitgelegd
In de betreffende periode was Denemarken bestuurlijk en medisch nauw betrokken bij Groenland. Beleidskeuzes in de gezondheidszorg werden vaak centraal gemaakt, met weinig ruimte voor individuele afwegingen of lokale nuance. De huidige inzichten over patiëntrechten, geïnformeerde toestemming en culturele sensitiviteit bestonden toen nog niet in de vorm zoals we die nu kennen. Dat verklaart de historische context, maar ontslaat beleidsmakers niet van verantwoordelijkheid, wat beide premiers nu expliciet erkennen.
Wat betekenen de excuses in de praktijk?
Excuses markeren een officieel keerpunt: de overheid erkent het verleden en de impact daarvan op levens. In de praktijk kan dit leiden tot:
-
Betere documentatie en archivering, zodat betrokkenen toegang krijgen tot hun medische gegevens.
-
Nazorg en ondersteuning, bijvoorbeeld via informatiepunten of psychosociale hulpverlening voor wie daar behoefte aan heeft.
-
Aanbevelingen voor toekomstig beleid, met extra aandacht voor duidelijke informatievoorziening, toestemmingstrajecten en culturele sensitiviteit binnen de zorg.
De rol van communicatie en toestemming in de zorg
Een belangrijke les die uit dit verleden kan worden getrokken, is het belang van heldere communicatie en toestemming. Zorgverlening gaat niet alleen over medische handelingen, maar ook over vertrouwen, respect en keuzevrijheid. Het waarborgen van geïnformeerde besluitvorming is inmiddels een essentieel onderdeel van moderne gezondheidszorg en vormt een waarborg voor de toekomst.

Actueel
Meerdere politieauto’s met spoed naar de Efteling: snelle samenwerking voorkomt onveilige situatie

Samenvatting van het incident, In attractiepark De Efteling leidde een opmerkelijke melding tot een snelle en zichtbare inzet van de beveiliging en de politie. Meerdere politievoertuigen reden met prioriteit naar het park nadat signalen binnenkwamen over een mogelijk onveilige afspraak. Dankzij alert optreden van parkmedewerkers en een online contentmaker die informatie had verzameld, kon de situatie direct en gecontroleerd worden aangepakt. De betrokken man is door agenten meegenomen voor nader onderzoek. Bezoekers konden het park blijven bezoeken; het gebeurde buiten het zicht van het publiek en veroorzaakte geen verstoringen voor gezinnen of attracties.
Aanleiding: melding van een online afspraak
Volgens de beschikbare informatie ging het om een afspraak die online tot stand was gekomen. De contentmaker — bekend van video’s waarin hij bewustwording over online veiligheid vergroot — had voorafgaand aan het parkbezoek contactmomenten vastgelegd en die bevindingen gedeeld met de beveiliging. De kern van zijn aanpak is om signalen van mogelijk grensoverschrijdend gedrag te documenteren en deze vervolgens over te dragen aan de juiste instanties, zodat professionals de situatie kunnen beoordelen. Daarmee richt hij zich nadrukkelijk op preventie en bewustwording, met als doel een veilige omgeving voor iedereen.
Rol van de beveiliging en de politie
Na de melding nam de beveiliging van De Efteling geen enkel risico. In lijn met hun veiligheidsprotocollen schakelden zij direct de politie in. De hulpdiensten kwamen snel ter plaatse en namen de betrokkene mee voor verhoor. Dat zorgde voor rust, duidelijkheid en een professionele afhandeling. De samenwerking verliep vlot en zorgvuldig, zoals ook door betrokkenen is benadrukt. Door deze kordate aanpak kon de situatie veilig en discreet worden opgelost, zonder impact op de beleving van andere bezoekers.
Beeldmateriaal en zorg voor privacy
De contentmaker publiceerde later een korte video-impressie waarin het verloop van de melding en de inzet zichtbaar zijn. Daarbij is rekening gehouden met de privacy van alle betrokkenen: gezichten zijn onherkenbaar gemaakt en stemmen gedeeltesgewijs vervormd. Bovendien is de video beperkt weergegeven zolang het onderzoek loopt, zodat de autoriteiten in alle rust hun werk kunnen doen. Deze terughoudende presentatie helpt misverstanden te voorkomen en ondersteunt een zorgvuldige informatievoorziening.
Publieke discussie: bewustwording versus bevoegdheden
Acties van online contentmakers roepen geregeld vragen op. Voorstanders waarderen hun aandacht voor online veiligheid en het doorgeven van signalen aan bevoegde instanties. Tegelijkertijd benadrukken experts dat de beoordeling en eventuele vervolgstappen altijd bij politie en justitie liggen. In dit geval staat de aanpak in het teken van samenwerken: informatie delen, snel schakelen en professionals de regie geven. Zo blijft de balans behouden tussen maatschappelijke betrokkenheid en een juridisch verantwoorde afhandeling.
Reactie van De Efteling: veiligheid voorop
Het park laat weten dat de beveiliging alert en volgens protocol heeft gehandeld. De samenwerking met de politie is vlot verlopen. Belangrijk voor bezoekers: het incident speelde zich af buiten het zicht van het publiek, waardoor de reguliere beleving in het park intact bleef. Deze transparante maar beheerste communicatie onderstreept dat gastvrijheid en veiligheid hand in hand gaan. Voor een familiepark met veel jonge bezoekers is dat een essentieel uitgangspunt.
Lessen voor ouders en opvoeders: online veiligheid in de praktijk
Dit voorval benadrukt opnieuw het belang van online waakzaamheid. Ouders en opvoeders kunnen veel betekenen door regelmatig met kinderen en tieners te praten over veilig online contact. Leg uit dat afspraken met onbekenden nooit zelfstandig gemaakt of nagekomen mogen worden en stimuleer het melden van ongewone of onprettige berichten. Bewaar gesprekken als bewijsmateriaal en neem bij twijfel contact op met de politie of een erkend meldpunt. Heldere afspraken, zoals apparaten in de woonkamer gebruiken en privacy-instellingen up-to-date houden, vergroten de veiligheid meteen.
Tips voor jongeren: denk vooruit en vraag hulp
Voor jongeren is het goed om te weten dat je altijd mag vertrouwen op je gevoel. Voelt iets online niet oké? Stop het gesprek, maak een schermafbeelding en bespreek het met een volwassene die je vertrouwt. Komt iemand met plannen die je niet prettig vindt, ga daar niet op in en deel geen persoonlijke gegevens. Vraag hulp bij ouders, school of officiële instanties. Samen sta je sterker, en professionals kunnen je uitleggen welke stappen verstandig zijn.
Waarom snelle melding verschil maakt
Snelle melding en professionele opvolging maken vaak het grootste verschil tussen een situatie die uit de hand loopt en een situatie die netjes wordt opgelost. In De Efteling werkte het systeem precies zoals bedoeld: signalen werden herkend, beveiliging greep in en de politie nam de zaak over. Zo blijft het park een veilige plek voor gezinnen, schoolklassen en vriendengroepen. Deze aanpak laat zien dat alertheid, samenwerking en duidelijke processen de basis vormen voor moderne publieksveiligheid.
-
Actueel10 maanden geleden
Hardnekkige gerucht blijkt tóch waar: ‘Dit heeft Marco Borsato allemaal met Maan gedaan!’
-
Actueel10 maanden geleden
André Hazes deelt per ongeluk beelden van vrij partijtje met Monique Westenberg
-
Actueel10 maanden geleden
Geheime boodschap van André Hazes sr. gelekt: ‘Als mijn zoon straks geen Hazes mag heten…’
-
Actueel10 maanden geleden
Broer Frans Bauer sloopt Mariska: ”Daarom blijft ze bij hem”
-
Actueel10 maanden geleden
André Hazes wordt nog keer vader: ‘Baby al onderweg’
-
Actueel3 maanden geleden
Zoon van Guusje Nederhorst (22) treedt uit de schaduw van zijn beroemde moeder
-
Actueel10 maanden geleden
? Schokkend nieuws: Zo lang heeft de ernstig zieke Martijn Krabbé nog te leven ??️
-
Actueel9 maanden geleden
? Nieuwe onthullingen in de zaak Marco Borsato: dit geloof je niet!