Na de brand in Rijen blijven verbrande zonnepaneelresten achter in natuurgebied — vrijwilligers slaan handen ineen

De grote brand bij een zonnepanelenpark in Rijen heeft niet alleen geleid tot flinke materiële schade, maar zorgt ook voor nieuwe zorgen over het milieu. Verspreid over weilanden, bermen en stukken bos liggen duizenden kleine fragmenten van verbrande zonnepanelen. Inwoners van Rijen en omgeving maken zich zorgen over de gevolgen voor de natuur — en komen zelf in actie om het afval op te ruimen.

Grootschalige verspreiding na brand

Bij de brand, die begin deze week uitbrak, kwamen grote hoeveelheden rook en hitte vrij. Hierdoor barstten veel zonnepanelen uiteen, waarbij wind en thermiek de fragmenten over een groot gebied verspreidden. Vooral de zwarte, glinsterende snippers — vaak flinterdun en broos — zijn zichtbaar tussen het gras, in sloten en op akkers.

Sommige deeltjes zijn nauwelijks groter dan een vingernagel, andere zijn scherp en glasachtig. Boeren en natuurbeheerders uit de omgeving melden dat de resten zich tot wel enkele kilometers van het brandpunt bevinden.

Gevaar voor mens, dier en milieu

Hoewel zonnepanelen in het dagelijks gebruik milieuvriendelijk zijn, kunnen ze bij verbranding schadelijke stoffen afgeven. In de panelen zitten onder andere kunststoffen, metalen, coatings en soms kleine hoeveelheden zware metalen of chemische verbindingen. Die vormen op zichzelf geen direct gevaar, maar kunnen bij langdurige blootstelling of opname via grondwater en vee wél problemen veroorzaken.

Natuurbeschermers waarschuwen ook voor het risico dat dieren de fragmenten opeten of zich eraan verwonden. Vooral vogels, grazers en klein wild kunnen de scherpe deeltjes aanzien voor voedsel of zaden. In sommige gevallen kunnen de resten via het ecosysteem zelfs in voedselketens terechtkomen.

Burgers nemen initiatief

In Rijen blijven bewoners niet stilzitten. Via sociale media is een lokale opruimactie gestart, waarbij tientallen vrijwilligers gewapend met handschoenen, vuilniszakken en grijpstokken de natuur intrekken om fragmenten te verzamelen. Ook kinderen helpen mee — onder begeleiding — bij het schoonmaken van schoolpleinen, speeltuinen en wandelpaden.

Een buurtbewoonster vertelt: “We zagen al snel stukjes in de tuin en in het park. Je wilt gewoon niet dat kinderen of dieren dit oprapen. Daarom doen we wat we kunnen.”

Gemeente en provincie reageren

De gemeente Gilze en Rijen heeft inmiddels hulp ingeroepen van gespecialiseerde opruimploegen en milieudiensten. Er worden monsters genomen van de bodem en het water om eventuele verontreiniging in kaart te brengen. De provincie Noord-Brabant monitort de situatie en kijkt of er aanvullende maatregelen nodig zijn.

Ook wordt onderzocht of er juridische stappen genomen kunnen worden richting de eigenaar of exploitant van het zonnepanelenpark, om kosten en verantwoordelijkheid te verdelen.

Preventie en beleid onder de loep

De brand in Rijen werpt nieuw licht op het thema veiligheid rondom zonneparken. Deskundigen pleiten voor strengere voorschriften bij de aanleg van grote installaties: betere blusvoorzieningen, afstand tot kwetsbare natuurgebieden, en heldere richtlijnen over afvalverwerking na incidenten.

Daarnaast klinkt de roep om verplichte recyclingplannen, zodat bij schade of brand direct duidelijk is hoe restmaterialen op een veilige manier verwijderd en verwerkt kunnen worden.

Conclusie: betrokkenheid én bewustwording

Het incident in Rijen laat zien hoe belangrijk het is om naast duurzaamheid ook veiligheid en nazorg mee te nemen in de discussie over hernieuwbare energie. Tegelijkertijd toont het de kracht van lokale betrokkenheid: burgers die zich inzetten voor hun leefomgeving — mét oog voor natuur en gezondheid.