Londen, 10 juli 2025 — Het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hebben een belangrijke overeenkomst gesloten waarbij personen die het Kanaal oversteken in kleine boten, onder bepaalde voorwaarden kunnen worden teruggeleid naar Frankrijk. De afspraak maakt deel uit van een proefproject dat beide landen nauwer met elkaar laat samenwerken rondom grensveiligheid en asielprocedures.

De deal werd aangekondigd tijdens een gezamenlijke persconferentie in Londen door de Britse premier Keir Starmer en de Franse president Emmanuel Macron. Volgens Starmer betekent deze stap “een nieuwe fase in internationale samenwerking” met als doel veilige, verantwoorde en rechtvaardige routes te bevorderen voor mensen die een nieuw leven willen opbouwen.

“Er is geen eenvoudige oplossing,” aldus Starmer. “Maar met eensgezinde inzet, vernieuwde tactieken en echte toewijding kunnen we samen vooruitgang boeken.”

‘One in, one out’-regeling

In het kader van de afspraak zal het Verenigd Koninkrijk een beperkt aantal mensen die de overtocht hebben gemaakt, teruggeleiden naar Frankrijk. Tegelijkertijd zal het VK een gelijke hoeveelheid personen ontvangen van wie wordt vastgesteld dat ze in aanmerking komen voor bescherming en ondersteuning volgens de nationale wetgeving.

Deze evenwichtige benadering – ook wel de “one in, one out”-regeling genoemd – moet ontmoedigen dat mensen de gevaarlijke overtocht wagen in onveilige vaartuigen. De uitvoering van het plan wordt binnen enkele weken verwacht.

Toename kleine bootovertochten

Het onderwerp kwam hoog op de agenda te staan nadat in het eerste halfjaar van 2025 al meer dan 21.000 mensen via het Kanaal het Verenigd Koninkrijk bereikten, een stijging van 56% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De oversteek wordt algemeen erkend als risicovol en heeft in het verleden geleid tot tragische incidenten.

Volgens president Macron is het doel van het proefproject niet alleen praktische samenwerking, maar ook een afschrikkend effect om verdere risico’s te beperken. “Onze inzet is groot en ons belang is gedeeld,” verklaarde hij.

Historie van samenwerking

De samenwerking tussen Frankrijk en het VK op dit vlak kent een lange geschiedenis. Sinds begin deze eeuw werken de landen samen aan oplossingen om irreguliere grensoverschrijdingen aan te pakken. Waar in het verleden de nadruk lag op trein- en vrachtverkeer door de Kanaaltunnel, is sinds 2018 het accent verschoven naar maritieme routes.

Volgens experts is dit patroon herkenbaar. “Wanneer de ene route moeilijker wordt, zoeken mensen en netwerken naar alternatieven,” aldus onderzoeker Mihnea Cuibus van de Universiteit van Oxford. “Het is een voortdurend proces van aanpassen en reageren.”

Focus op gedeelde verantwoordelijkheid

Beide regeringen benadrukken dat deze nieuwe aanpak deel uitmaakt van een bredere strategie. Niet alleen wordt samengewerkt met Frankrijk, maar ook met andere landen langs belangrijke routes naar Europa. Daarbij ligt de focus op het verbeteren van wetshandhaving, voorlichting en ondersteuning, alsook op het versterken van de samenwerking tussen grensdiensten.

Zo financiert het VK al enige tijd extra Franse politie-inzet en inzet van drones om de kustlijn beter te monitoren. In recente weken werden maatregelen zichtbaar, zoals het buiten gebruik stellen van ongeschikte boten aan de Franse kust.

Eerder beleid vervangen

De nieuwe koers vervangt eerdere voorstellen van het voormalige Britse kabinet, waaronder het plan om asielzoekers naar derde landen over te brengen. Die aanpak riep vragen op en werd uiteindelijk ingetrokken bij de regeringswisseling in juli 2024.

Premier Starmer gaf aan te kiezen voor een “praktisch werkbare en ethisch verantwoorde oplossing” die in lijn ligt met internationale normen.

Versterkte bilaterale samenwerking

De bekendmaking volgde op een driedaags staatsbezoek waarin de banden tussen beide landen werden aangehaald. Naast de overeenkomst over grensbeheer werden ook afspraken gemaakt over defensiesamenwerking. Zo spraken Macron en Starmer af om voor het eerst hun nucleaire strategieën op elkaar af te stemmen binnen de NAVO-structuur.

“Als twee van Europa’s kernlanden dragen we bij aan vrede en stabiliteit,” zei Starmer. “Vanaf vandaag is duidelijk dat ernstige dreigingen ons gezamenlijk tot actie zullen aanzetten.”

Internationale inzet voor vrede

Tot slot bezochten beide leiders een militaire basis waar zij deelnamen aan overleg over een toekomstige vredesmacht voor Oekraïne. Dit initiatief, geleid door het VK en Frankrijk, streeft ernaar klaar te staan zodra de omstandigheden daar om vragen. Voor het eerst namen ook Amerikaanse vertegenwoordigers deel aan de besprekingen, onder wie voormalig generaal Keith Kellogg en leden van het Amerikaanse Congres.

Afgesproken werd dat het hoofdkwartier van de internationale vredesmacht in Parijs zal worden gevestigd. Dit om snelle coördinatie en paraatheid te waarborgen op het moment dat een toekomstig vredesakkoord om uitvoering vraagt.

Vooruitblik

Hoewel de uitdagingen complex blijven, biedt de samenwerking tussen het VK en Frankrijk perspectief op meer stabiliteit en voorspelbaarheid. Door gezamenlijke inspanningen, wederzijds vertrouwen en een duidelijk beleid, hopen beide landen bij te dragen aan een veiliger, rechtvaardiger en humaner migratiebeleid binnen Europa.