Een ingrijpend verhaal dat vragen oproept

De recente diagnose van Freek Rikkerink, bekend van het muziekduo Suzan & Freek, heeft veel mensen geraakt. Op 32-jarige leeftijd kreeg hij te horen dat hij uitgezaaide longkanker heeft. Dit nieuws roept bij velen de vraag op: hoe kan iemand die nog jong is én – voor zover bekend – nooit heeft gerookt, deze ziekte krijgen?

Longkanker is niet alleen een ‘rokersziekte’

Hoewel longkanker vaak geassocieerd wordt met roken, is dat lang niet altijd de oorzaak. Longarts en specialist Annelies Janssens benadrukt dat ongeveer één op de tien mensen met longkanker nooit heeft gerookt. Bij jongere patiënten zijn er vaak andere oorzaken.

“Er spelen ook factoren zoals erfelijkheid, luchtvervuiling of genetische afwijkingen,” aldus Janssens.

Waarom komt het soms voor bij jonge mensen?

Longkanker komt meestal voor bij mensen boven de 70, maar bij uitzondering kan het zich ook voordoen op jongere leeftijd. In deze gevallen is er vaak sprake van een bijzondere gevoeligheid van het longweefsel, genetische aanleg, of blootstelling aan schadelijke stoffen zoals fijnstof.

Bepaalde genetische mutaties kunnen al vanaf de geboorte aanwezig zijn en zorgen ervoor dat longcellen sneller veranderen dan normaal.

Symptomen die vaak over het hoofd worden gezien

Een groot probleem bij longkanker is dat de symptomen in het begin vaak onopvallend zijn. De longen hebben geen pijnzenuwen, wat betekent dat klachten zoals hoesten of vermoeidheid lang onschuldig lijken.

Veelvoorkomende vroege symptomen zijn:

• Aanhoudende hoest

• Kortademigheid

• Onverklaarbaar gewichtsverlies

• Heesheid

• Vermoeidheid

   

• Pijn op de borst

Bij jongere mensen worden deze signalen vaak niet direct in verband gebracht met een ernstige aandoening, wat de diagnose vertraagt.

Waarom wordt het vaak laat ontdekt?

De diagnose longkanker wordt regelmatig pas gesteld als de ziekte zich al heeft verspreid. Dit komt doordat klachten in een vroeg stadium beperkt of vaag zijn. In het geval van Freek werd de ziekte pas ontdekt toen deze al was uitgezaaid naar andere delen van het lichaam.

Wanneer de ziekte zich heeft verspreid, spreken artsen van een uitgezaaid of gemetastaseerd stadium, waarin genezing meestal niet meer mogelijk is, maar behandeling nog wel verlichting kan bieden.

Wat zijn de behandelmogelijkheden?

Hoewel genezing bij uitgezaaide longkanker doorgaans niet meer haalbaar is, zijn er behandelingen die de ziekte kunnen afremmen en de kwaliteit van leven kunnen verbeteren. Denk aan:

• Immuuntherapie

• Doelgerichte therapieën (bij genetische mutaties)

• Palliatieve zorg om symptomen te verlichten

Deze behandelingen kunnen de levensverwachting met maanden tot soms jaren verlengen, afhankelijk van het type kanker en de algehele gezondheid van de patiënt.

Waarom is het zo aangrijpend bij jonge patiënten?

Voor jonge mensen als Freek is de diagnose extra zwaar. Zij bevinden zich vaak in een levensfase waarin ze een gezin opbouwen of net beginnen aan een nieuw hoofdstuk. In het geval van Freek en Suzan komt daar nog bij dat zij hun eerste kind verwachten – een hoopvolle ontwikkeling in een verder moeilijke tijd.

“Veel jonge patiënten richten zich dan volledig op het creëren van herinneringen en samenzijn met hun geliefden,” zegt Janssens.

Een oproep tot begrip en bewustwording

De situatie van Freek laat zien hoe onvoorspelbaar het leven kan zijn en hoe belangrijk het is om niet te snel te oordelen. Longkanker treft soms mensen die nooit gerookt hebben en geen klassieke risicofactoren vertonen.

Janssens: “De boodschap is duidelijk: kanker maakt geen onderscheid. Iedereen kan ermee te maken krijgen, ook jonge mensen zonder duidelijke oorzaak.”

Liefde, steun en hoop

In de reacties op social media wordt massaal steun betuigd. Fans, collega’s en onbekenden leven intens mee met Suzan & Freek. De kracht van hun liefde en de komst van hun kindje geven hoop en perspectief, hoe onzeker de toekomst ook is.

“Wat jullie samen nog willen delen, is wat telt,” schreef een fan. En daarin schuilt misschien wel de grootste boodschap: koester het leven, elke dag opnieuw.