Actueel
Mijn eerste baan: hoe de arbeidsmarkt vroeger totaal anders was

Mijn eerste baan: hoe de arbeidsmarkt vroeger totaal anders was
Toen ik als jonge man aan mijn eerste baan begon, was de wereld van werk compleet anders dan vandaag de dag. Geen sollicitaties via internet, geen flexcontracten en al helemaal geen thuiswerken met een laptop op schoot. Werken was simpel: je begon ergens, je werkte hard en je bleef daar vaak jarenlang. Tegenwoordig ziet de arbeidsmarkt er compleet anders uit. Jongeren hoppen van baan naar baan, werken hybride en nemen geen genoegen meer met een standaard 9-tot-5-baan. Maar was het vroeger echt beter? Of was het simpelweg een andere tijd?
Solliciteren zonder internet
Mijn eerste baan vond ik op de meest ouderwetse manier die je je kunt voorstellen: via een advertentie in de krant. Elke zaterdag bladerde ik door de vacatures en omcirkelde ik met een pen de beroepen die mij interessant leken. In die tijd ging je gewoon langs bij een bedrijf met een net pak aan en een handgeschreven sollicitatiebrief.
Ik herinner me nog dat ik voor het eerst op gesprek mocht. Ik werd ontvangen door een strenge meneer met een bril, die mij in een klein kantoortje een paar simpele vragen stelde. “Wat wil je hier komen doen, jongen?” vroeg hij. Ik stamelde iets over hard werken en leren, en tot mijn verbazing kreeg ik de baan direct. Geen uitgebreide assessments, geen psychologische testen, geen LinkedIn-profiel dat ik moest optimaliseren. Gewoon een handdruk en de afspraak dat ik maandag kon beginnen.
Een baan voor het leven?
Tegenwoordig wisselen mensen gemiddeld om de paar jaar van baan, maar in mijn tijd lag dat anders. Werkzekerheid was belangrijk, en als je eenmaal ergens werkte, bleef je daar vaak tientallen jaren. Mijn vader werkte zijn hele leven bij hetzelfde bedrijf en ik dacht dat ik hetzelfde zou doen. Loyaliteit aan een werkgever werd gewaardeerd, en als je lang genoeg bleef, groeide je vanzelf door naar een betere functie.
Vandaag de dag lijken jongeren heel anders naar werk te kijken. Ze zoeken uitdaging, afwisseling en vrijheid. Begrijpelijk, maar ik vraag me soms af of het niet ook een beetje onrustig is om constant van baan te veranderen. Wij bouwden echt een band op met collega’s en groeiden samen met het bedrijf.
Het salaris: meer dan genoeg?
Ik verdiende in mijn eerste baan niet veel, maar het was genoeg. Een vast contract betekende zekerheid en met een normaal salaris kon je gewoon een huis kopen. Vergelijk dat eens met nu, waar jongeren soms met een goed inkomen nog steeds moeite hebben om een hypotheek te krijgen.
De koopkracht was toen heel anders. De prijzen stegen wel, maar niet in het tempo waarin dat nu gebeurt. De lonen gingen ook gestaag omhoog en er was geen eindeloze reeks tijdelijke contracten of flexibele arbeidsvoorwaarden.
Hard werken zonder ‘work-life balance’
In mijn tijd had niemand het over “work-life balance”. Je werkte gewoon je uren en ging naar huis. Overwerken gebeurde, maar het hoorde erbij. Tegenwoordig vinden mensen vrije tijd minstens zo belangrijk als werk. Begrijpelijk, maar soms lijkt het alsof men werk eerder als last dan als een kans ziet.
We hadden ook geen laptops of e-mails buiten werktijd. Zodra je naar huis ging, was je echt vrij. Tegenwoordig zie ik mijn eigen kinderen na werktijd nog steeds op hun telefoon zakelijke berichten beantwoorden. In die zin hadden wij het misschien wel beter.
De sfeer op de werkvloer
Een ander groot verschil met vroeger is hoe we met elkaar omgingen op het werk. In mijn eerste baan werd er veel gegrapt, de sfeer was informeel en je wist precies wat je aan elkaar had. Natuurlijk ging het er soms hard aan toe, maar dat was gewoon de cultuur. Tegenwoordig zijn er strikte gedragsregels en mag je nergens meer een ‘foute’ opmerking maken.
Persoonlijk denk ik dat een stukje respect en collegialiteit altijd belangrijk is, maar de werkvloer mag ook nog wel een plek blijven waar je lol hebt met elkaar.
Opleidingen en doorgroeien
Vroeger kon je zonder diploma’s een goed bestaan opbouwen. Je begon onderaan en werkte jezelf omhoog. Tegenwoordig lijkt het wel alsof je voor elke baan een diploma, een cursus en vijf jaar ervaring nodig hebt. Dat vind ik jammer. Sommige van de slimste en hardst werkende mensen die ik ken, hebben nooit een universitaire opleiding gehad, maar hebben het toch ver geschopt.
Wat ik nu veel zie, is dat jongeren niet alleen een goede opleiding moeten hebben, maar ook continu cursussen moeten volgen om “bij te blijven”. Werkgevers verwachten veel van werknemers en het lijkt alsof een opleiding nooit echt af is.
Was het vroeger beter?
Als ik terugkijk op mijn eerste baan, was het een tijd waarin werk nog overzichtelijk was. Je solliciteerde, werkte hard en bouwde iets op. De lonen stegen gestaag, er was zekerheid en je hoefde niet continu bezig te zijn met je cv en online netwerk.
Toch moet ik toegeven dat er tegenwoordig ook veel voordelen zijn. Mensen hebben meer vrijheid, kunnen makkelijker overstappen naar een andere baan en er is meer aandacht voor persoonlijke ontwikkeling. Flexibiliteit en technologie hebben het werk makkelijker gemaakt, maar het heeft ook nieuwe uitdagingen met zich meegebracht.
Ik zal niet zeggen dat het vroeger beter was, maar het was wél simpeler. Misschien kunnen we daar vandaag de dag nog iets van leren.


Actueel
Denemarken en Groenland bieden excuses aan voor beleid uit de vorige eeuw

Denemarken en Groenland hebben officiële excuses aangeboden voor een breed toegepast gezondheidsbeleid in de vorige eeuw, waarbij bij duizenden meisjes en vrouwen uit Groenland anticonceptiemiddelen werden geplaatst zonder volledige informatie en keuzevrijheid. Met deze stap erkennen beide regeringen het leed dat hierdoor is ontstaan en nemen zij publiekelijk verantwoordelijkheid voor dit verleden.
Kern van het nieuws: erkenning en verantwoordelijkheid
De excuses zijn namens Denemarken uitgesproken door premier Mette Frederiksen. In dezelfde verklaring betuigde de Groenlandse premier Jens-Frederik Nielsen eveneens spijt, omdat de gevallen niet alleen plaatsvonden in de periode dat Denemarken de gezondheidszorg op Groenland beheerde, maar ook daarna. De leiders noemen de erkenning “te laat, maar noodzakelijk” en benadrukken dat hun woorden bedoeld zijn om recht te doen aan de ervaringen van betrokkenen en hun families.
Wat er in de praktijk gebeurde
In de jaren zestig en zeventig — en volgens onderzoek zelfs tot begin jaren negentig — werden in Groenland grootschalig anticonceptiemiddelen geplaatst bij jonge en volwassen vrouwen van Inuit-afkomst. Velen kregen niet duidelijk uitgelegd wat de ingreep inhield of waarom deze werd geadviseerd. De maatregel moest de bevolkingsgroei afremmen en werd uitgevoerd in een periode waarin Denemarken nog de verantwoordelijkheid droeg voor de gezondheidszorg. De toepassing bleek echter breder en duurde op sommige plekken voort tot 1992.
Waarom de excuses juist nu komen
Het onderwerp kreeg hernieuwde aandacht toen de feiten in 2020 naar buiten kwamen. Sindsdien klonk er een steeds luider verzoek om erkenning en een officiële verontschuldiging. De publieke druk nam toe door persoonlijke verhalen en journalistieke berichtgeving, waarop beide regeringen een gezamenlijke verklaring voorbereidden. De excuses onderstrepen dat de betrokken landen de morele plicht voelen om het verleden niet te negeren, maar te adresseren.
Reacties vanuit Groenland
Volgens premier Nielsen hebben de gebeurtenissen tot verdriet en boosheid geleid binnen de Groenlandse gemeenschap. Hij noemt de excuses “niet genoeg, en te laat”, maar wel een belangrijke stap naar herstel. De boodschap: erkenning vormt de basis voor verdere stappen, zoals nazorg, onderzoek en heldere afspraken over hoe vergelijkbare situaties in de toekomst worden voorkomen.
Juridische stappen door betrokkenen
Een groep van 143 vrouwen startte vorig jaar een rechtszaak tegen de Deense staat. Zij stellen dat hun fundamentele rechten zijn geschonden omdat ze onvoldoende zijn geïnformeerd en geen reële keuzevrijheid hadden. De zaak laat zien dat erkenning vanuit de overheid belangrijk is, maar dat betrokkenen daarnaast ook juridische duidelijkheid en waar mogelijk compensatie verwachten.
Lopend onderzoek: feiten op een rij
Denemarken en Groenland voeren gezamenlijk een onafhankelijk onderzoek uit naar de periode 1960–1991. Het doel is vast te stellen wat er precies is gebeurd, wie verantwoordelijk was voor beleid en uitvoering, en welke procedures toen golden. De resultaten worden in september verwacht. Die timing is relevant, omdat de uitkomsten richting kunnen geven aan eventuele vervolgstappen, waaronder aanbevelingen voor beleid, nazorg en mogelijke tegemoetkomingen.
De historische context kort uitgelegd
In de betreffende periode was Denemarken bestuurlijk en medisch nauw betrokken bij Groenland. Beleidskeuzes in de gezondheidszorg werden vaak centraal gemaakt, met weinig ruimte voor individuele afwegingen of lokale nuance. De huidige inzichten over patiëntrechten, geïnformeerde toestemming en culturele sensitiviteit bestonden toen nog niet in de vorm zoals we die nu kennen. Dat verklaart de historische context, maar ontslaat beleidsmakers niet van verantwoordelijkheid, wat beide premiers nu expliciet erkennen.
Wat betekenen de excuses in de praktijk?
Excuses markeren een officieel keerpunt: de overheid erkent het verleden en de impact daarvan op levens. In de praktijk kan dit leiden tot:
-
Betere documentatie en archivering, zodat betrokkenen toegang krijgen tot hun medische gegevens.
-
Nazorg en ondersteuning, bijvoorbeeld via informatiepunten of psychosociale hulpverlening voor wie daar behoefte aan heeft.
-
Aanbevelingen voor toekomstig beleid, met extra aandacht voor duidelijke informatievoorziening, toestemmingstrajecten en culturele sensitiviteit binnen de zorg.
De rol van communicatie en toestemming in de zorg
Een belangrijke les die uit dit verleden kan worden getrokken, is het belang van heldere communicatie en toestemming. Zorgverlening gaat niet alleen over medische handelingen, maar ook over vertrouwen, respect en keuzevrijheid. Het waarborgen van geïnformeerde besluitvorming is inmiddels een essentieel onderdeel van moderne gezondheidszorg en vormt een waarborg voor de toekomst.
-
Actueel8 maanden geleden
Hardnekkige gerucht blijkt tóch waar: ‘Dit heeft Marco Borsato allemaal met Maan gedaan!’
-
Actueel8 maanden geleden
André Hazes deelt per ongeluk beelden van vrij partijtje met Monique Westenberg
-
Actueel8 maanden geleden
Geheime boodschap van André Hazes sr. gelekt: ‘Als mijn zoon straks geen Hazes mag heten…’
-
Actueel8 maanden geleden
Broer Frans Bauer sloopt Mariska: ”Daarom blijft ze bij hem”
-
Actueel8 maanden geleden
André Hazes wordt nog keer vader: ‘Baby al onderweg’
-
Actueel4 weken geleden
Zoon van Guusje Nederhorst (22) treedt uit de schaduw van zijn beroemde moeder
-
Actueel8 maanden geleden
? Schokkend nieuws: Zo lang heeft de ernstig zieke Martijn Krabbé nog te leven ??️
-
Actueel7 maanden geleden
? Nieuwe onthullingen in de zaak Marco Borsato: dit geloof je niet!