Op 7 februari 2025 heeft het kabinet, op verzoek van het parlement, verschillende alternatieven onderzocht voor de geplande btw-verhoging op cultuur, media en sport. Staatssecretaris Van Oostenbruggen presenteerde deze bevindingen in een brief aan de Tweede Kamer. Het doel was om binnen de btw-structuur opties te vinden die de complexiteit niet vergroten, juridisch houdbaar zijn en voldoende opbrengsten genereren.

 

Achtergrond

Tijdens de behandeling van het Belastingplan 2025 werd de motie Van Dijk c.s. aangenomen, die het kabinet opdroeg alternatieven te zoeken voor de voorgenomen btw-verhoging op cultuur, media en sport. Het kabinet heeft daarop verschillende opties binnen de btw onderzocht om aan deze opdracht te voldoen.

 

 

Mogelijke alternatieven

1. Afschaffen van verlaagde btw-tarievenMomenteel kent Nederland diverse verlaagde btw-tarieven voor specifieke goederen en diensten. Deze tarieven zijn in het verleden negatief geëvalueerd en dragen bij aan een complex belastingstelsel. Het schrappen van een of meerdere van deze verlaagde tarieven kan het stelsel vereenvoudigen. Dit zou echter betekenen dat zowel ondernemers als consumenten in de getroffen sectoren financieel geraakt worden.
2. Verhogen van bestaande btw-tarievenEen andere optie is het verhogen van het huidige verlaagde tarief van 9% en/of het algemene tarief van 21%. Het verhogen van het verlaagde tarief kan worden gezien als een stap richting een uniform btw-tarief. Een nadeel hiervan is dat dagelijkse boodschappen en andere essentiële goederen duurder worden voor consumenten. Hoewel het verhogen van het algemene tarief ook een mogelijkheid is, heeft de Tweede Kamer middels een motie aangegeven dit niet te willen.
3. Stappen richting een uniform btw-tariefHet kabinet overweegt ook een gefaseerde aanpak richting één uniform btw-tarief. Dit zou kunnen door het verlaagde tarief voor alle producten en diensten, met uitzondering van voedingsmiddelen, te verhogen. Een directe overgang naar één tarief wordt als te ingrijpend beschouwd. Daarom wordt voorgesteld tijdelijk een nieuw middentarief in te voeren naast het huidige verlaagde en algemene tarief. Technisch gezien is het creëren van een extra tarief momenteel niet mogelijk en kan dit op zijn vroegst pas vanaf 2027, aangezien de Belastingdienst bezig is met de implementatie van een nieuw btw-systeem. Het aanpassen van bestaande tarieven of het herclassificeren van bepaalde producten of diensten kan echter wel eerder plaatsvinden.

 

Overwegingen en gevolgen

Elk van de voorgestelde alternatieven heeft zowel voor- als nadelen. Het afschaffen van verlaagde tarieven vereenvoudigt het belastingstelsel, maar kan leiden tot hogere kosten voor consumenten en mogelijk negatieve economische effecten voor specifieke sectoren. Het verhogen van bestaande tarieven verhoogt de belastinginkomsten, maar kan de koopkracht van consumenten aantasten en de inflatie verhogen. Het streven naar een uniform btw-tarief kan op de lange termijn leiden tot een eenvoudiger en efficiënter belastingstelsel, maar vereist zorgvuldige planning en implementatie om negatieve effecten te minimaliseren.

 

 

Vervolgstappen

De uiteindelijke beslissing over welk alternatief wordt gekozen, ligt bij het parlement. Er is behoefte aan een snelle beslissing om duidelijkheid te bieden aan ondernemers, burgers en de Belastingdienst, en om het wetgevingsproces soepel te laten verlopen. Het kabinet streeft ernaar de wet voor 1 juli 2025 te wijzigen, zodat het gekozen alternatief per 1 januari 2026 in werking kan treden. Dit biedt een voorbereidingsperiode van zes maanden. Indien er geen alternatief wordt gekozen, zal de eerder geplande btw-verhoging op cultuur, media en sport per 1 januari 2026 automatisch in werking treden, zoals momenteel in de wet is vastgelegd.

 

 

Conclusie

Het kabinet heeft verschillende alternatieven voor de geplande btw-verhoging op cultuur, media en sport onderzocht en aan het parlement voorgelegd. Elk alternatief heeft specifieke voor- en nadelen die zorgvuldig moeten worden afgewogen. Het is nu aan het parlement om een beslissing te nemen die zowel recht doet aan de financiële doelstellingen als aan de belangen van ondernemers en consumenten. Een tijdige beslissing is cruciaal om een soepele implementatie te waarborgen en onzekerheid te minimaliseren.